Een van de gevolgen van de industriële revolutie was het ontstaan van een bijzonder rijke middenklasse die bereid was flink te investeren in kunst. Nog nooit waren er zoveel beeldende kunstenaars, architecten of musici geweest. In het Victoriaanse Engeland telt men meer dan 11.000 schilders en beeldhouwers. In Parijs waren op een bepaald ogenblik bijna 5000 beeldende kunstenaars professioneel actief. Jaarlijks werden duizenden kunstwerken te koop aangeboden met een grote variëteit aan stijlen en onderwerpen. Sommige genres, zoals het landschap, werden bijzonder populair, terwijl nieuwe stijlen, zoals het impressionisme, tot op de dag van vandaag het kunstminnende publiek kunnen bekoren.
In deze cursus ligt de nadruk niet op het historisch verloop van de19de eeuwse kunst, maar wel op het functioneren ervan binnen de nieuwe maatschappij. Verder worden, naast de onvermijdelijke grote kunstenaars die hun positie in de kunstgeschiedenis hebben verzekerd, ook heel wat andere artiesten onder de loep genomen: kunstenaars die toen wereldberoemd waren, maar vandaag nog amper een voetnoot krijgen in een historisch overzicht. De kunst wordt in deze cursus dus zoveel mogelijk gezien in het maatschappelijk tijdsgebeuren van toen. De vier grote tendensen (het 19de eeuwse neoclassicisme, de romantiek, het realisme en de kunst om de kunst) worden aan de hand van talrijke voorbeelden toegelicht.
